Robot arılar ile çiçeklerin polenlenmesi kulağa nasıl geliyor? Çiçekli bitkilerin çoğalmasında polen tozlarının yayılmasının çok kritik bir önemi olduğunu biliyoruz. Polenlerin yayılmasında arıların büyük rolü var. Tarım ilaçları, ormanların yokedilmesi, dünya iklimindeki değişimler gibi çeşitli sebeplerle arılar ve polenlerin yayılmasında rol oynayan diğer böceklerin sayısı her geçen gün azalıyor. Oysa elmadan bademe kadar dünyadaki ekinlerin dörtte üçü arılar ve diğer böcekler tarafından polenleri yayılmaktadır.
Çapraz polenleme (cross-pollination) denilen çoğalma yöntemi, kendi kendine polenleye göre bir takım avantajlar sunar. Bu avantajlar arasında genetik çeşitlilik, ekinlerin kalite ve miktarının çokluğunu sayabiliriz. Japonya’nın Gelişmiş Endüstriyel Bilim ve Teknoloji Ulusal Kurumu’ndan Eijiro Miyako ve arkadaşları, arıların vesile olduğu çapraz polenleme tekniğinden yola çıkarak, çiçekler arasında polen taşıyabilen bir drone geliştirdiler.
4 cm genişliğinde ve 15 gram ağırlığında olan bu deneysel drone (insansız hava aracı), şimdilik bir insan tarafından uzaktan yönetilmak zorunda. Drone’un alt yüzeyi, özel bir jele bulanmış olan at kılı ile kaplı olması sayesinde, yakın mesafeden uçarken çiçeklere sürtünerek bu yüzeye yapışan polenleri diğer çiçeklere taşıyabiliyor. Deneylerde Japon lilyum çiçeğini çapraz polenlemeyi başaran bu drone’un, çiçeğe zarar vermediği de gözlenlenmiş.
Sonraki Adım Yapay Zeka
Bundan sonraki adım, bu drone’un bir insan tarafından yönetilmeye ihtiyaç duymadan uçabilmesini sağlamak. Bu sayede, çiftçilerin tarlalarında gezerek ekinlerin ve çiçeklerin çapraz polenlenmesi görevini üstlenebilecekler. Bunu yapabilmek için, bu drone’ların GPS, yüksek çözünürülüklü kamera ve yapay zeka gibi özelliklerin eklenmesi gerekecek. Çok uzun bir süre olmasa da, söz konusu robot arılar ile pratik hayatta polenlemenin gerçekleşebilmesi için alması gereken bir miktar daha yol var gibi görünüyor.
Yazının Newscientist dergisinde yayınlanan orijinal metni için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz: